Historia ikonicznych przedmiotów. Design, który kradnie serca.
- Patryk Koper
- 18 lip
- 3 minut(y) czytania
Niektóre przedmioty to więcej niż tylko meble czy lampy – to historie
zamknięte w formie. Emocje, które można dotknąć. Jako projektant
od lat jestem zafascynowany tym, jak pewne projekty
stają się ponadczasowe. Dziś opowiem wam o kilku z nich
– tych, które zawsze wywołują u mnie uśmiech, gdy je widzę.
Krzesło Eamesów – Przytulny uścisk designu
Charles i Ray Eames wymyślili to krzesło w 1956 roku, ale do dziś czuć w nim tę samą magię. Gdy pierwszy raz usiadłem w oryginalnym Lounge Chair, poczułem, jakby ktoś zaprojektował go specjalnie dla moich pleców. To nie mebel – to doświadczenie. Skóra, która z czasem nabiera patyny, gięta sklejka, która wygląda jak rzeźba… Nic dziwnego, że wciąż króluje w galeriach sztuki i hipsterskich loftach.
Fotel "Tulip" Eero Saarinena - Rewolucja na jednej nodze
Eero Saarinen w 1956 roku wypowiedział wojnę "plątaninie nóg" pod stołami.
Jego Tulip Chair to bunt przeciw tradycji w najczystszej formie - jedno krzesło, jedna noga, zero kompromisów.
Jako projektant produktu widzę w tym fotelu genialne oszustwo. Ta pozornie lekka, organiczna forma wymagała niesamowitej inżynierii - odlewaną aluminiową podstawę maskuje idealnie gładki laminat, który sprawia, że wygląda jak kwiat wyrastający z podłogi. To jeden z tych rzadkich przypadków, gdzie technologia stała się niewidzialna w służbie piękna.
Co mnie urzeka? Ta sama cecha, która początkowo szokowała:
radykalna prostota.
Saarinen nie uprościł formy - on ją oczyścił. Efekt? Krzesło, które:
W 1956 roku wyglądało jak przybysz z kosmosu
W 2024 nadal wygląda świeżo
Nigdy nie krzyczy, ale zawsze przyciąga wzrok
Dlaczego to działa? Bo to nie jest design - to manifest. Kiedy dziś projektuję przedmioty masowej produkcji, wciąż zadaję sobie pytanie Saarinena:
"Jak bardzo można odejmować, zanim przestanie to działać?"
Radio "Snow White’s Coffin" (Braun T3, 1958) – Dizajn, który wyprzedził epokę
Dieter Rams w 1958 roku zaprojektował coś, co na pierwszy rzut oka wygląda jak współczesny gadżet Apple – choć powstało pół wieku wcześniej. Radio Braun T3, nazywane „tranką Królewny Śnieżki” przez amerykańskich projektantów, to kwintesencja zasady „mniej, ale lepiej”.
Jako projektant produktu zawsze wracam do tego obiektu, gdy potrzebuję przypomnieć sobie, czym jest dyscyplina formy. To nie jest po prostu radio – to manifest:
Biały plastikowy korpus – rewolucyjny w czasach, gdy sprzęt RTV ukrywano w drewnianych szafkach
Widoczna elektronika – przezroczysty panel odsłaniający układ scalony jak dzieło sztuki
Jedno pokrętło – w erze przeładowanych paneli, Rams udowodnił, że prostota to najtrudniejsze wyzwanie
Dlaczego to ikona? Bo to pierwszy przedmiot, który pokazał, że elektronika może być… piękna. Gdy dziś projektuję urządzenia, wciąż słyszę w głowie pytanie Ramsa: „Czy mój projekt byłby lepszy, gdybym usunął jeszcze jeden element?”
Fotel Egg – Kokon dla introwertyków
Arne Jacobsen w 1958 roku wymyślił fotel, w którym można się schować
przed światem. Kiedy pracuję nad koncepcjami, często wyobrażam sobie,
jak wyglądałby ten projekt dziś – może w biodegradowalnym tworzywie?
Albo z wbudowanym głośnikiem? Egg Chair wciąż inspiruje, bo to nie tylko kształt – to emocje.
Krzesło Panton – Plastikowa rewolucja
Verner Panton w 1960 roku pokazał, że plastik może być seksowny.
Uwielbiam je za bezczelność – to krzesło, które krzyczy: "Hej, jestem tutaj!" W mojej praktyce projektowej często wracam do tego projektu jako przykładu doskonałego połączenia technologii i sztuki. Pamiętam, jak podczas pracy
nad kolekcją naczyń z recyklingu właśnie Panton Chair przypomniał mi,
że ograniczenia materiałowe mogą stać się zaletą, jeśli potraktuje się je jako wyzwanie twórcze.
To krzesło nie jest po prostu przedmiotem - to manifest. Mówi: "Patrz, co potrafi przemysłowy design!" Jego organiczny kształt, osiągnięty dzięki nowatorskiemu wówczas wtryskowi tworzyw, pokazuje jak technologia może służyć pięknu.
Do dziś stanowi inspirację dla projektantów poszukujących idealnej syntezy formy i funkcji.
Dlaczego wciąż o nich rozmawiamy?
Bo prawdziwy design nigdy się nie starzeje. To nie są tylko "ładne rzeczy" – to przedmioty z duszą, które:
Mają historię – często rodziły się z buntu lub miłości.
Rozmawiają z użytkownikiem – ich forma coś obiecuje ("będziesz wygodny", "zwrócisz na mnie uwagę").
Inspirują kolejne pokolenia – ile współczesnych krzeseł to wariacje na temat Eamesa?
A ty? Masz ulubiony ikoniczny przedmiot, bez którego nie wyobrażasz sobie domu? Albo projekt, który cię ostatno zaskoczył? Daj znać – może wspólnie znajdziemy przestrzeń do stworzenia czegoś wyjątkowego według Twojej wizji. Czasem wystarczy tchnąć życie w idee, która drzemie w środku i pozwolić jej zaistnieć!
Jeśli szukasz niestandardowych rozwiązań, chętnie pomogę – jeden ikoniczny przedmiot, nadać kierunek w produkcji dowolnego produktu. Napisz, a znajdziemy coś, co inni pokochają tak samo jak ja krzesło Eamesów.😉
Komentarze